EU stelt regels voor ontbossing toeleveringsketen met een jaar uit
- De Europese Commissie stelt de EU-ontbossingsverordening (EUDR) met nog een jaar uit vanwege de gereedheid van het IT-systeem.
- De wet, die gericht is op het terugdringen van ontbossing die verband houdt met de EU, stuit op weerstand van handelspartners en brancheorganisaties.
- Door de vertraging dreigt de groene agenda van Europa te worden ondermijnd en wordt de controle door milieuactivisten geïntensiveerd.
Brussel stelt deadline uit
De Europese Commissie stelt de implementatie van de baanbrekende ontbossingswet van de EU met nog een jaar uit, uit vrees dat de digitale infrastructuur de nalevingslast niet aankan. Deze stap, bevestigd door Milieucommissaris Jessika Roswall in een brief aan de wetgevers, markeert het tweede uitstel van een verordening die in december van kracht zou worden voor grote bedrijven.
De EU-ontbossingsverordening (EUDR), die in 2021 werd ingevoerd, vereist dat bedrijven die handelen in grondstoffen zoals palmolie, rundvlees, hout, soja, cacao, koffie en rubber aantonen dat hun toeleveringsketens na 2020 vrij zijn van ontbossing. De wet werd geprezen als de eerste wereldwijde poging om geïmporteerde ontbossing op grote schaal aan te pakken. Brussel schat dat de consumptie in de EU verantwoordelijk is voor ongeveer 10% van het wereldwijde bosverlies.
Knelpunten bij naleving
Roswall vertelde parlementsleden dat het IT-systeem dat ten grondslag ligt aan de regelgeving niet is uitgerust voor de verwachte hoeveelheid data.Het systeem zal zeer waarschijnlijk vertragen tot onaanvaardbare niveaus of zelfs herhaaldelijk en langdurig verstoord raken.” Ze waarschuwde en vreesde dat de handelsstromen ernstig in gevaar zouden kunnen komen.

Het platform, ontworpen om transacties tussen EU- en derde landen te volgen en te verifiëren, speelt een cruciale rol bij de handhaving van de wet. Zonder dit platform kunnen bedrijven niet voldoen aan de traceerbaarheidsvereisten die bewijs van de productieherkomst tot op het perceel vereisen.
Roswall benadrukte dat de vertraging niets te maken had met bezwaren van de VS of andere handelspartners, maar presenteerde het als een praktische noodzaak.We maken ons zorgen over het IT-systeem, gezien de hoeveelheid informatie die we erin stoppen. De vertraging geeft ons de tijd om de verschillende risico's te bekijken." zei ze tegen verslaggevers.
Politieke en handelsdruk
De regelgeving stuit op weerstand, zowel binnen als buiten Europa. Brazilië, Indonesië en de Verenigde Staten stellen dat naleving de kosten zal opdrijven en de export zal beperken. De Amerikaanse pulp- en papiersector heeft aangedrongen op vrijstellingen, terwijl EU-lidstaten, waaronder Polen en Oostenrijk, hebben aangegeven dat binnenlandse producenten moeite hebben met het voldoen aan de traceerbaarheidsnormen.
Een eerder compromis tussen de Europese Raad en het Parlement vertraagde de inwerkingtreding van de verordening al met een jaar. Bovendien verwierp het Parlement onlangs een benchmarkingsysteem dat landen zou hebben ingedeeld op basis van ontbossingsrisico, waarbij sommige wetgevers aandrongen op een categorie "geen risico" om bepaalde producenten volledig uit te sluiten.
De Commissie kreeg ook kritiek omdat ze te snel handelde, ondanks de uiteenlopende mate van paraatheid van zowel EU- als niet-EU-belanghebbenden. Vorig jaar erkenden ambtenaren dat verschillende internationale partners hun zorgen hadden geuit over de paraatheid.
GERELATEERD ARTIKEL: Assent lanceert software voor naleving van EU-ontbossingsverordening vóór de deadline van 2025
Milieu-tegenreactie
De laatste vertraging leidde tot scherpe veroordelingen door het maatschappelijk middenveld.Elke dag dat deze wet wordt uitgesteld, betekent dat er meer bossen worden verwoest, er meer bosbranden ontstaan en er extremer weer is."Zei Nicole Polsterer, een activist bij de milieugroep Fern.
Actievoerders stellen dat uitstel niet alleen de geloofwaardigheid van Europa op het gebied van klimaat ondermijnt, maar ook een zorgwekkend signaal naar de markt stuurt, juist nu bedrijven onder druk worden gezet om hun Scope 3-emissies openbaar te maken en terug te dringen.
Implicaties voor het bedrijfsleven en beleid
Voor multinationals die inkopen in risicovolle regio's biedt de vertraging tijdelijk ademruimte, maar houdt de onzekerheid aan. Bedrijven moeten zich nog steeds voorbereiden op strenge due diligence zodra de wet van kracht wordt. Dit omvat het ontwikkelen van geolocatiemogelijkheden, het aanpassen van leverancierscontracten en het upgraden van IT-systemen om te integreren met het uiteindelijke platform in Brussel.
Investeerders en beleidsmakers zullen nauwlettend in de gaten houden of de Commissie binnen de herziene termijn een functioneel systeem kan realiseren. Indien dit niet lukt, kan dit leiden tot verdere vertragingen en de rol van de EU als normgever op het gebied van duurzame handel ondermijnen.
Wereldwijde inzet
De EUDR is een vlaggenschip van de Europese Green Deal en onderdeel van de inspanningen van Brussel om markttoegang te benutten om klimaatresultaten te stimuleren. De vertraging heeft gevolgen die verder reiken dan Europa. Opkomende economieën die afhankelijk zijn van grondstoffenexport staan onder extra druk om het landgebruik te verbeteren. Tegelijkertijd monitoren rivalen zoals China en de VS of Europa een maatregel kan handhaven die anderen tot nu toe hebben ontweken.
Voor bedrijfsleiders benadrukt de tegenslag een bredere uitdaging: de wetgeving op het gebied van duurzaamheid ontwikkelt zich sneller dan de infrastructuur die nodig is om deze te implementeren. Nu toezichthouders de lat hoger leggen op het gebied van traceerbaarheid en openbaarmaking, zal het vermogen om naleving digitaal te beheren bepalen of bedrijven – en overheden – hun klimaatverplichtingen kunnen nakomen.







