India plant $77 miljard aan waterkrachtuitbreiding als strategische buffer voor de Chinese dammen stroomopwaarts
• India's Central Electricity Authority presenteert een plan van 6.4 biljoen roepie (77 miljard dollar) om tegen 2047 76 GW aan waterkracht uit het Brahmaputra-bekken te transporteren.
• Het stroomgebied, dat zich uitstrekt over acht noordoostelijke staten, bevat meer dan 80% van India's onbenutte waterkrachtpotentieel.
• Het plan komt op een moment dat er toenemende spanningen zijn over de bouw van een megadam door China op de Yarlung Zangbo, stroomopwaarts van de Indiase provincie Arunachal Pradesh.
Strategische energiebeweging langs een kwetsbare grens
India heeft een ambitieus waterkrachttransmissieplan van 77 miljard dollar gepresenteerd om het enorme energiepotentieel van de Brahmaputra-rivier te benutten en de energiezekerheid in een geopolitiek gevoelige regio te vergroten.
Volgens de Centrale Elektriciteitsautoriteit (CEA) beoogt het plan tegen 2047 meer dan 76 gigawatt (GW) aan waterkrachtcapaciteit vanuit het noordoosten van India te transporteren. De projecten zullen twaalf deelstroomgebieden van de Brahmaputra beslaan, die vanuit Tibet door India naar Bangladesh stroomt – een waterweg die steeds strategischer wordt nu China de bouw van dammen stroomopwaarts versnelt.
In het rapport van de CEA werden 208 grote waterkrachtprojecten geïdentificeerd met een gezamenlijke potentiële capaciteit van 64.9 GW, naast 11.1 GW aan pompaccumulatiefaciliteiten die zijn ontworpen om schommelingen in het net als gevolg van intermitterende hernieuwbare energiebronnen te stabiliseren.
Arunachal Pradesh, dat grenst aan China, is goed voor het leeuwendeel van het potentieel — 52.2 GW — wat zowel de kansen als de kwetsbaarheid van India's waterkrachtambities onderstreept.
Infrastructuur- en investeringsfasering
De CEA schetste een routekaart in twee fasen: Fase I, die loopt tot 2035, zal 1.91 biljoen roepie (23 miljard dollar) vergen, terwijl Fase II, die loopt tot 2047, 4.52 biljoen roepie (54 miljard dollar) zal opleveren.
Belangrijke staatsbedrijven – waaronder NHPC, NEEPCO en SJVN – zullen de implementatie begeleiden, met verschillende projecten die al in aanbouw zijn of wachten op goedkeuring. Ook de private deelname zal naar verwachting toenemen naarmate India langeafstandstransmissiecorridors aanlegt die het noordoosten verbinden met grote vraagcentra in het hele land.
De investering is in lijn met India's doel om in 2030 500 GW aan niet-fossiele energieopwekking te realiseren en in 2070 netto nuluitstoot te bereiken. Waterkracht ontwikkelt zich weliswaar langzamer dan zonne- of windenergie, maar levert 24 uur per dag schone elektriciteit, wat de stabiliteit van het net en de integratie van opslagcapaciteit ondersteunt.
CEA-functionarissen zeiden dat het Brahmaputra-plan zou dienen als een "groene ruggengraat" van India's toekomstige energiemix, door de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en tegelijkertijd een strategisch tegenwicht te bieden aan de ontwikkelingen stroomopwaarts in Tibet.
De China-factor
De bouw van een superdam door Peking op de Yarlung Zangbo, het bovenste deel van de Brahmaputra, heeft de zorgen van New Delhi over grensoverschrijdende waterzekerheid vergroot. Hydrologen waarschuwen dat het Chinese project de waterafvoer van Indiase rivieren in het droge seizoen met maar liefst 85% zou kunnen verminderen, wat mogelijk gevolgen zou kunnen hebben voor de landbouw en energieopwekking in Assam en Arunachal Pradesh.
India heeft herhaaldelijk aangedrongen op meer transparantie van China over de werking van dammen en gegevens over rivierstromen. Echter, met beperkte formele afspraken over waterdeling tussen de twee landen, gaat India's besluit om zijn eigen waterkrachtinfrastructuur te versnellen evenzeer over energietransitie als over geopolitieke veerkracht.
"De rivieren in het noordoosten zijn niet alleen een bron van hernieuwbare energie, ze vormen ook een prioriteit voor de nationale veiligheid.", aldus een hoge functionaris van het ministerie van Energie, die anoniem wilde blijven.
GERELATEERD ARTIKEL: De datacenterindustrie in India: duurzame groei stimuleren?
Evenwicht tussen milieu en ontwikkeling
Hoewel het plan economische groei en schonere energie belooft, roept het ook vragen op over de ecologische en sociale gevolgen voor de kwetsbare Himalaya. Grootschalige waterkrachtcentrales zouden rivierecosystemen kunnen veranderen en lokale gemeenschappen kunnen verdrijven, met name in het biodiversiteitsrijke Arunachal Pradesh.
Milieuorganisaties hebben opgeroepen tot cumulatieve effectbeoordelingen en strengere waarborgen voordat de bouw begint. Het CEA-rapport erkende deze risico's, maar benadrukte dat pompcentrales en rivierloopprojecten grootschalige overstromingen zouden beperken in vergelijking met traditionele dammen.
Energieplanners in India beweren dat het land aan grotere milieu- en geopolitieke risico's wordt blootgesteld als het zijn binnenlandse waterkrachtpotentieel niet ontwikkelt. Dit is vooral te danken aan klimaatverandering, die de hydrologische onvoorspelbaarheid in de oostelijke Himalaya vergroot.
Nationale en regionale implicaties
Het plan voor het Brahmaputra-bekken versterkt India's energietransitie op de lange termijn door een stevige hernieuwbare capaciteit toe te voegen die de uitbreiding van zonne- en windenergie aanvult. Het verbetert ook de stabiliteit van het elektriciteitsnet in een tijd waarin de vraag naar elektriciteit in India sneller groeit dan in welke andere grote economie dan ook.
Regionaal gezien zou de ontwikkeling de elektriciteitshandel binnen Zuid-Azië kunnen hervormen. Bangladesh, dat afhankelijk is van de stroomafwaarts gelegen Brahmaputra-stromen, zou kunnen profiteren van grensoverschrijdende elektriciteitsimport zodra de transmissie-infrastructuur volwassen is.
Voor investeerders is het plan van 77 miljard dollar een van de grootste projecten op het gebied van waterkrachtinfrastructuur ter wereld. Het combineert financiering van schone energie, waterdiplomatie en regionale veiligheid in één nationale strategie.
India's poging om de Brahmaputra om te vormen tot zowel een energiecorridor als een geopolitieke beschermingszone weerspiegelt een bredere waarheid van de klimaatpolitiek van de 21e eeuw: bij waterkracht gaat het niet langer alleen om elektriciteit, maar ook om soevereiniteit, stabiliteit en veerkracht op de lange termijn.
